Co jest czym w Rachunku Wyników

Zaczynając „czytać” rachunek wyników musisz zacząć od upewnienia się, że to właśnie ten dokument masz przed sobą. Nie powinieneś od razu wpadać w furię, że w otrzymanym sprawozdaniu go nie ma. Nie zawsze bowiem przyjmuje się nazwę „Rachunek wyników“. Równie powszechną nazwą jest „Rachunek zysków i strat“, ale może to być również „Zestawienie operacyjne“. Często nazwy te są jeszcze poprzedzone słowem „skonsolidowany“, oznaczającym, że posiadane prze ciebie sprawozdanie dotyczy wielu oddziałów firmy.

Kolejną czynnością powinno być sprawdzenie czy jest to rachunek „rzeczywisty” czy zawierający dane prognozowane, nazywany rachunkiem „pro forma“. Jeżeli nie będzie nic napisane to prawdopodobnie jest to rachunek rzeczywisty. Rachunki „pro forma” sporządza się zwykle na początku działalności lub przed rozpoczęciem jakiegoś dużego przedsięwzięcia w celu wyliczenia jakie korzyści może nam ono przynieść.

Adnotacja „pro forma” może też oznaczać, że rachunek ten nie zawiera jakichś znacznych wydatków jednorazowych lub nadzwyczajnych. Robi się go, żeby zaprezentować jaki byłby wynik, gdyby firma funkcjonowała w normalnych warunkach – tak jak to robiła wcześniej. Dzięki temu możemy bez problemu porównywać obecne zapisy z wcześniejszymi.

Często bywa również tak, że rachunek zawiera dane porównawcze. Może to być właśnie porównanie do wcześniejszego planu, bądź do danych z poprzednich okresów. Dla danych kwartalnych może to być na przykład poprzedni okres, ale równie dobrze można porównać dane z tym samym kwartałem roku poprzedniego. Przy porównaniu z planem często wyliczone są też odchylenia, które kiedy są znaczne powinny bezapelacyjnie zwrócić naszą uwagę. Najlepiej dowiedzieć się co je spowodowało i czy podjęto kroki w celu ich uniknięcia w kolejnych okresach.

Przed analizą powinieneś również zorientować się za jaki okres jest przedstawiane sprawozdanie. Najczęściej prezentowane jest w ujęciu miesięcznym, kwartalnym, półrocznym lub rocznym, ale zdarzają się także odstępstwa. Niekoniecznie także ujęcie roczne musi być dosłownie rocznym. Według przepisów rok podatkowy nie zawsze musi się pokrywać z rokiem kalendarzowym.

Kolejną, dość trywialną kwestią, jest rząd wielkości podawanych liczb. Musisz się upewnić w jakich jednostkach przedstawiane są liczby. Być może są one zaokrąglane i podawane np. w tysiącach złotych. Jeżeli tego nie będziesz wiedział źle odczytasz dane i zamiast zysku rzędu 100.000 zł przeczytasz 100 zł. Wydaje się banalne, ale takie pomyłki się zdarzają.