Moment określenia wysokości nadpłaty podatku
Nadpłata podatku według przepisów powstaje z dniem:
- zapłaty przez podatnika podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej,
- pobrania przez płatnika podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej,
- zapłaty przez płatnika lub inkasenta należności wynikającej z decyzji o jego odpowiedzialności podatkowej, jeżeli należność ta została określona nienależnie lub w wysokości większej od należnej,
- wpłacenia przez płatnika lub inkasenta podatku w wysokości większej od wysokości pobranego podatku,
- zapłaty przez osobę trzecią lub spadkobiercę należności wynikającej z decyzji o odpowiedzialności podatkowej lub decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego spadkodawcy, jeżeli należność ta została określona nienależnie lub w wysokości większej od należnej,
- założenia korekty deklaracji w podatku od towarów i usług obniżającej wysokość zobowiązania podatkowego, w związku ze zwiększeniem kwoty podatku naliczonego lub obniżeniem kwoty podatku należnego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług (art. 73 §1).
Kiedy powstaje nadpłata podatku
Jedną z cech podatku jest jego bezzwrotność. Nie zawsze jednak to co wpłacasz do rzędu „ginie bezpowrotnie”. Czasami pewnie stwierdzasz, że dokonałeś zbyt dużej wpłaty, a może nawet w ogóle nie musiałeś spłacać niektórych zobowiązań. Co wtedy zrobić? Czy zawsze istnieje możliwość odzyskania tych pieniędzy? Jaki jest tryb odzyskiwania nadpłat? Ile trzeba czekać na zwrot nadpłaconego podatku? Na te i wiele innych pytań znajdziesz odpowiedź w ordynacji podatkowej.
Wygasanie zobowiązań podatkowych
Podobnie jak w przypadku odsetek wygaśnięcie zobowiązania podatkowego może nastąpić w drodze zapłaty, pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta, potrącenia, zaliczenia nadpłaty lub zaliczenia zwrotu podatku, zaniechania poboru, przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych, przejęcia własności nieruchomości lub prawa majątkowego w postępowaniu egzekucyjnym, umorzenia zaległości, przedawnienia lub zwolnienia z obowiązku zapłaty na podstawie art. 14m dotyczącego zastosowania się do interpretacji, która następnie została zmieniona lub nie została uwzględniona w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej (art. 59 §1).
Czas rozpoczęcia i zakończenia naliczania odsetek
Generalnie początkiem naliczania odsetek za zwłokę jest dzień następujący po dniu upływu terminu płatności na rachunek organu podatkowego. W przypadku należności traktowanych na równi z zaległościami podatkowymi (nienależnie wypłacona nadpłata, zwrot podatku itp.) jest to dzień zwrotu nadpłaty, zwrotu podatku, zwrotu oprocentowania lub zaliczenia tych należności na poczet zaległości podatkowych.
Terminy rozpoczęcia naliczania odsetek są dość jasne. Bardziej skomplikowane jest ustalenie momentu zakończenia naliczania odsetek. Wynika to z różnic w ustalaniu tego dnia w zależności od rodzaju zaległości i sposobu jej wygaśnięcia.
Naliczanie odsetek przez organ podatkowy
Jak to zostało już wspomniane do naliczania odsetek w szczególności zobowiązany jest podatnik, płatnik, inkasent, następca prawny lub osoba trzecia odpowiadająca za zaległości podatkowe. Przepisy ordynacji wskazują jednak także przypadki, w których obowiązek naliczenia odsetek ma organ podatkowy. Sytuacja taka ma miejsce:
- w postępowaniu podatkowym, gdy po zakończeniu roku podatkowego lub innego okresu rozliczeniowego organ podatkowy stwierdzi, że podatnik mimo ciążącego na nim obowiązku nie złożył deklaracji, wysokość zaliczek jest inna niż wykazana w deklaracji lub zaliczki nie zostały zapłacone w całości lub w części (art. 53a), Czytaj dalej →
Naliczanie odsetek
Zastanawiasz się dlaczego urząd skarbowy dręczy cię jakimiś odsetkami? Zwykle motywem naliczania odsetek jest chęć mobilizowania do terminowego regulowania zobowiązań. Organy podatkowe nie są w tym przypadku wyjątkiem. Wcale nie mają zamiaru „zedrzeć z ciebie ostatnią koszulę”. Po prostu naliczanie i pobieranie odsetek stanowi najprostszy i dość skuteczny sposób „przypominania” o zaległościach.
Niespodziewane sytuacje powstania zaległości
Powstanie zaległości podatkowej nie musi być jedynie wynikiem niezapłacenia podatku lub jego raty w terminie. Zaległość może powstać również, gdy w naszym zeznaniu podatkowym wykażemy nienależną nadpłatę podatku, a organ podatkowy dokona jej zwrotu, zaliczy na poczet innych zaległości lub w inny sposób dokona jej rozliczenia. Jeśli nadpłata nie zostanie zwrócona lub rozliczona w inny sposób to w takim przypadku nie ma mowy o zaległości podatkowej.
Skutki powstania zaległości podatkowej
Podstawowym skutkiem wystąpienia zaległości podatkowej jest opisywane wcześniej naliczenie odsetek za zwłokę. Jeżeli jednak uporczywie nie masz zamiaru płacić swoich zaległości wraz z odsetkami organ może również nałożyć na ciebie kary przewidziane w kodeksie karnym skarbowym (art. 57).
Zaległości w postaci zaliczki oraz raty podatkowej
Artykuł 51 mówi, że każda rata oraz zaliczka podatkowa nie uiszczona w terminie płatności jest zaległością podatkową. Powoduje to określone skutki – takie jak wydanie decyzji określającej, naliczenie odsetek za zwłokę oraz egzekucja zaległości.
Nie zapłacenie raty nie powoduje jednak uznania całości podatku za zaległość. Kolejne raty staną się zaległością, aż do momentu upłynięcia terminu ich płatności. Przy czym przez ratę należy rozumieć zarówno ratę wynikającą z konstrukcji podatku, jak i ratę będącą wynikiem decyzji rozłożenia zobowiązania podatkowego przez organ podatkowy.
Powstanie zaległości podatkowej
Ordynacja podatkowa definiuje zaległość jako podatek niezapłacony w terminie płatności. Zaległością jest również niezapłacona w terminie zaliczka na podatek, rata podatku oraz inne nieuregulowane w terminie należności z tytułu podatków (art. 51). Zaległość powstaje z mocy prawa w następnym dniu po dniu, w którym upłynął termin płatności podatku, zaliczki lub raty.