Zobowiązania podatkowe

Odpowiedzialność spadkobiercy za zobowiązania podatkowe spadkodawcy została uregulowana przepisami Kodeksu Cywilnego o przyjęcie i odrzucenie spadku oraz o odpowiedzialność za długi spadkowe. Przepisy te stosuje się również w prawie podatkowym (art. 98 § 1).

Spadkobierca bierze odpowiedzialność za zobowiązania oraz zaległości podatkowe spadkodawcy, a w tym także za:
1) odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych spadkodawcy;
2) pobrane, a niewpłacone podatki z tytułu sprawowanej przez spadkodawcę funkcji płatnika lub inkasenta;
3) niezwrócone przez spadkodawcę zaliczki na naliczony podatek od towa¬rów i usług oraz ich oprocentowanie;
4) opłatę prolongacyjną;
5) koszty postępowania podatkowego;
6) koszty upomnienia i koszty postępowania egzekucyjnego prowadzonego wobec spadkodawcy powstałe do dnia otwarcia spadku (art. 98 § 2).

Nietypowym zapisem w tym artykule jest obarczenie spadkobierców odpowiedzialnością za pełnione funkcje spadkodawcy jako płatnika lub inkasenta, chociaż co do zasady nie są oni traktowani jako następcy prawni. W tych okolicznościach punkt ten należy rozumieć jako przejęcie odpowiedzialności w zakresie pobranych, a nie wpłaconych przez spadkodawcę podatków.

Przepisy kodeksu cywilnego regulują dodatkowo zakres odpowiedzialności spadkobierców za długi spadkowe. Do momentu przyjęcia spadku kodeks obarcza spadkobiercę odpowiedzialnością tylko ze spadku, a od chwili jego przyjęcia odpowiada za długi spadkodawcy całym swoim majątkiem. W przypadku kilku spadkobierców do chwili przyjęcia spadku odpowiadają za długi solidarnie, a po tym momencie całym swoim majątkiem stosownie do udziału w spadku. Odrzucenie spadku zrzuca ze spadkobiercy odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe spadkodawcy.

Spadkobierca ma trzy możliwości w zakresie przyjęcia spadku.

Może przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi, przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności bądź odrzucić spadek (art. 1012 Kodeksu Cywilnego).
Przyjęcie całkowitej odpowiedzialności za długi spadkodawcy oznacza, że spadkobierca odpowiada za zobowiązania całym swoim majątkiem. Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza skutkuje odpowiedzialnością za długi do wysokości wartości spadku.

Spadkodawca może dokonać decyzji składając w określonym terminie oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Termin ten wynosi sześć miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o swoim powołaniu do spadku. W razie braku oświadczenia zakłada się, że przyjął spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi. Do upływu tego sześciomiesięcznego terminu spadkobierca nie może otrzymać postanowienia o stwierdzenie nabycia spadku.

Omawiane oświadczenie może złożyć jedynie osobą posiadającą pełną zdolność do czynności prawnych. W przypadku osób nie posiadających tej zdolności oświadczenie mogą złożyć ich przedstawiciele ustawowi.

Decyzja jednego ze spadkobierców może wpłynąć na pozostałych.

Jeżeli jeden ze wspólników złożył oświadczenie o przyjęciu spadku z ograniczeniem odpowiedzialności za długi (przyjecie z tak zwanym dobrodziejstwem inwentarza) uważa się, że spadkobiercy, którzy nie złożyli żadnego zaświadczenia także przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

Przepisy ordynacji dotyczące następstwa prawnego w zakresie praw i obowiązków podatkowych odnoszą się również do spadkobierców podatnika.

Przez spadkobiercę należy rozumieć osobę fizyczną bądź prawną uprawnioną do nabycia spadku.

Powołanie do spadku, może wynikać z ustawy lub testamentu.

Spadkobierca nabywa spadek w dniu śmierci spadkodawcy, jednak ostatecznym dowodem jego otrzymania jest dopiero postanowienie sądowe o stwierdzeniu nabycia spadku.

Wraz ze spadkiem podatnik przejmuje przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy (prawo podatkowe art. 97 §1).

Jeżeli zaś spadkodawcy przysługiwały prawa o charakterze niematerialnym, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, uprawnienia te przechodzą na spadkobierców pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek (art. 97 § 2).

Dotyczy to również praw i obowiązków spadkodawcy wynikających z tytułu sprawowanej przez niego funkcji płatnika (art. 97 § 3) oraz wynikających z decyzji wydanych na podstawie przepisów prawa podatkowego (art. 97 § 4).

Czytaj dalej →

        Ostatnie dni kwietnia dla niektórych z nas były bardzo gorące. Zbliżał sie nieubłaganie termin złożenia do skarbówki zeznania rocznego za 2007 rok. No właśnie..

     Znane przysłowie mówi, że nikt nie jest nieomylny. Na szczęście nieomylności nie wymagają od nas również organy podatkowe. Przecież nie zawsze przyczyną błędów musi być chęć celowego zatajenia prawdy. Każdego może spotkać choćby zwykłe potknięcie w obliczeniach.

      Właśnie dlatego przepisy ordynacji podatkowej zawierają regulacje dotyczące korygowania złożonych deklaracji podatkowych.

Czytaj dalej →